Wiadukt kolejowy nad ul. Grzegórzecką w Krakowie to najstarszy zachowany obiekt mostowy w mieście, który zbudowano w latach 1861–63 nad starym korytem Wisły. Znajdował się na linii łączącej Kraków ze Lwowem. Przez lata widniał w spisie zabytków, jednak na potrzeby inwestycji kolejowej został z niego usunięty. Kolejne interwencje mające na celu ochronę zabytku nie powiodły się, a kolejarze z PKP PLK S.A. uruchomili działania zmierzające do jego rozbiórki i budowy w tym miejscu obiektu, którym zostaną poprowadzone dodatkowe tory.
Problemy z dokończeniem przebudowy linii kolejowej w centrum Krakowa
Wiadukt nad ul. Grzegórzecką od dawna stoi na drodze kolejarzom w sprawnym przeprowadzeniu inwestycji kolejowej na linii E30 przebiegającej przez centrum miasta. Przedsięwzięcie pn. „Prace na linii kolejowej E30 na odcinku Kraków Główny Towarowy–Rudzice wraz z dobudową torów linii aglomeracyjnej”, obejmujące około 20-kilometrowy odcinek linii, powinno było się zakończyć w kwietniu mijającego roku. Obecnie realizacja jest poważnie opóźniona i pod znakiem zapytania stoi możliwość jej dokończenia do 2023 r.
Jednym z powodów opóźnienia jest znajdujący się na trasie wiadukt, który od 1989 r. był wpisany na listę zabytków, co bardzo przeszkadzało kolejarzom w podjętych planach modernizacyjnych. Dlatego, mimo wielu sprzeciwom, obiekt we wrześniu tego roku wykreślony z rejestru, co było na rękę inwestorowi i o co od dawna zabiegał. Decyzji tej sprzeciwiła się jesienią m.in. Magdalena Gawin, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, generalny konserwator zabytków. Więcej na ten temat pisaliśmy TUTAJ.
Ostatecznie obiekt nie wrócił na listę zabytków, a PKP PLK przeprowadzi jego rozbiórkę i zbuduje w tym miejscu konstrukcję, którą można będzie poprowadzić cztery tory kolejowe.
Jak powiedziała Gawin cytowana przez Gazetę Krakowską, „Dziwi mnie pośpiech PKP, które jednocześnie pozwoliły na to, żeby komisja ekspertów powołana właśnie przez nich pracowała aż dwa lata i suma summarum zaproponowała rozwiązanie, które zostało podważone przez dwóch niezależnych ekspertów”.
15 miesięcy na rozbiórkę zabytku i budowę nowej konstrukcji
Z końcem listopada kolejarze zapowiedzieli, że „Po szczegółowych przygotowaniach i uzyskaniu niezbędnych uzgodnień i pozwoleń ruszają prace związane z zachowaniem elewacji i modernizacją struktury wiaduktu nad ul. Grzegórzecką”. Na nowym obiekcie znajdą się elementy wykończeniowe z konstrukcji zabytkowej: „Demontaż historycznej części wiaduktu i budowa nowoczesnej konstrukcji, oraz wykończenie jej oryginalnym materiałem będą prowadzone pod nadzorem służb konserwatorskich. Zdjęcie elementów fasady i łuków wymaga precyzji. Materiał będzie oczyszczony i maksymalnie wykorzystany na nowej, mocniejszej i dostosowanej do współczesnych potrzeb, konstrukcji” – czytamy na stronie poświęconej inwestycji.
Według wyliczeń PKP PLK realizacja zasadniczych prac potrwa około 15 miesięcy. Na początku prace obejmą górną część obiektu, a kiedy przeniosą się na poziom ul. Grzegórzeckiej, zmieni się organizacja ruchu pieszych, tramwajów i samochodów.
Przebudowa linii kolejowej w Krakowie za ponad 1 mld zł
Umowa na realizację projektu pn. „Prace na linii kolejowej E 30 na odcinku Kraków Główny Towarowy–Rudzice wraz z dobudową torów linii aglomeracyjnej” została zawarta z konsorcjum utworzonym przez spółki z Grupy Strabag i Krakowskie Zakłady Automatyki SA. w kwietniu 2017 r. Zgodnie z pierwotnymi założeniami prace miały potrwać do kwietnia 2021 r. Czas trwania robót znacząco się jednak wydłużył właśnie ze względu na problemy z wiaduktem nad ul. Grzegórzecką oraz dodatkowe zlecenie obejmujące m.in. trzeci most nad Wisłą wraz z traktem pieszo-rowerowym.
W sumie projektem objęte jest około 20 km linii E30. Przedmiotem zleconych pierwotnie prac były m.in. takie działania, jak: dobudowa dwóch torów między Dworcem Towarowym a Krakowem Płaszowem oraz dodatkowego toru do Bieżanowa; budowa dwóch przystanków kolejowych (Kraków Grzegórzki – ul. Grzegórzecka/Dietla, Złocień – ul. Złocieniowa); budowa dwóch mostów kolejowych nad Wisłą (jeden o długości 234 m, drugi – 227 m); przebudowa czterech stacji kolejowych (Kraków Główny Towarowy, Kraków Główny Osobowy, Kraków Płaszów, Kraków Bieżanów); przebudowa czterech przystanków kolejowych (Kraków Łobzów, Kraków Prokocim, Kokotów, Węgrzce Wielkie), budowa lub przebudowa w sumie 55 obiektów inżynieryjnych (mosty, wiadukty, przepusty, przejścia pod torami, estakady, kładki dla pieszych). Ponadto wykonawca jest odpowiedzialny za wymianę sieci trakcyjnej, rozjazdów i urządzeń sterowania ruchem kolejowym na odcinku o długości blisko 20 km.
Autor: Agata Sumara
Fot. krakow-rudzice.pl