15. Międzynarodowe Targi Kolejowe TRAKO były okazją by przedstawiciele przemysłu, jednostek inspekcyjnych, zarządców, przewoźników i Urzędu Transportu Kolejowego dyskutowali o tym, jak skutecznie zarządzać ryzykiem zmian. W debacie i warsztatach zorganizowanych przez UTK uczestniczyło ponad 30 osób.
Bezpieczna integracja polega na zapewnieniu tego, że włączenie nowego elementu do systemu kolei odbywa się bezpiecznie – nie prowadzi do niedopuszczalnego ryzyka szkody. Podstawowym narzędziem służącym wykazaniu bezpiecznej integracji jest rozporządzenie 402/2013.
Warsztaty otworzył Kamil Wilde, Wiceprezes UTK. W debacie udział wzięli: Wojciech Błotnicki – Ekspert ds. Certyfikacji Budimex S.A.; Kamil Erdman, Dyrektor Techniczny w RTS Engineering sp. z o.o.; Alfred Kurkowski, Dyrektor ds. Certyfiakcji i Walidacji, Alstom Polska S.A.; Marta Pachołek – Zegar, Kierownik Działu Inspekcji Centrum Badawcze Łukasiewicz – Poznański Instytut Technologiczny; Ryszard Włoszczyna, Zastępca dyrektora Biura Bezpieczeństwa PKP PLK S.A.; Krzysztof Wolski, Zastępca Dyrektora Departamentu Przygotowania i realizacji Inwestycji w PGE Energetyka Kolejowe S.A. Spotkanie poprowadzili Jan Siudecki, Dyrektor Departamentu Techniki i Wyrobów UTK oraz Joanna Krysztofiak, Zastępca Dyrektora Departamentu Techniki i Wyrobów UTK.
Uruchomienie procesu uregulowanego rozporządzeniem 402/2013 zależy od uznania zmiany za znaczącą. Zaproszeni paneliści zgodnie podkreślili, że ryzykiem zmian należy zarządzać niezależnie od tego, czy zmiana zostaje uznana za znaczącą, czy nie. W pierwszym przypadku stosuje się przepisy rozporządzenia 402/2013 a w drugim własne metody zarządzania ryzykiem, w tym przewidziane w systemach zarządzania bezpieczeństwem, czy utrzymaniem.
Wartością dodaną z uznania zmiany za znaczącą jest zatrudnienie do procesu niezależnej, kompetentnej strony trzeciej w postaci jednostki inspekcyjnej. Dobrze wykonana praca jednostki inspekcyjnej podnosi wiarygodność procesu zarządzania ryzykiem. Nie budziło wątpliwości uczestników debaty, że jednostki inspekcyjne, jako podmioty działające w interesie publicznym, muszą świadczyć usługi najwyższej jakości. Podkreślone zostało, że rola tej jednostki nie polega na sprawdzeniu jedynie wyników procesu zarządzania ryzykiem, ale kompleksowej inspekcji procesów zarządzania bezpieczeństwem i jakością wnioskodawcy i ocenie adekwatności tych procesów do zapewnienia bezpieczeństwa zmiany.
Paneliści doszli też do wniosku, że ponieważ to ostatecznie przewoźnik lub zarządca eksploatuje system po zmianie, to głównie w jego interesie leży, żeby producent lub wykonawca inwestycji skutecznie zarządzał ryzykiem. To te podmioty powinny zadbać o to, żeby zmiany wprowadzane w domenie ich odpowiedzialności były bezpieczne.
W konkluzjach podkreślono, że skuteczność zarządzania ryzykiem świadczy o poziomie kultury bezpieczeństwa. Proaktywne podejście i przewidywanie zagrożeń motywuje bowiem do ciągłego doskonalenia procesów, podczas gdy podejście reaktywne (tzw. oparte o przepisy) implikuje bierność i samozadowolenie. Wdrażanie podejścia do zarządzania bezpieczeństwem opartego na ryzyku jest „sprzężone” w promocją kultury bezpieczeństwa. Kultura bezpieczeństwa poprawi się zatem gdy rynek kolejowy będzie skutecznie zarządzał ryzykiem, a skuteczność zarządzania ryzykiem wzrośnie wraz ze wzrostem kultury bezpieczeństwa.
Źródło: UTK