Statystycznie co roku na przejazdach/przejściach kolejowo-drogowych kat. A-E dochodzi do 200 wypadków i kolizji. Za kolejnymi inwestycjami i modernizacją infrastruktury kolejowej niekoniecznie idzie ograniczenie wypadkowości w takich miejscach. Nowe przepisy, które obecnie przechodzą etap konsultacji publicznych, mają wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa na torach.
Trwają konsultacje rozporządzenia ws. warunków technicznych dla przejazdów kolejowo-drogowych. W nowych przepisach mają znaleźć się m.in. zapisy dotyczące zastosowania nowoczesnych metod wykrywania przeszkód na przejazdach oraz stosowania dodatkowego oznakowania.
W projekcie rozporządzenia opracowanego w resorcie infrastruktury najważniejsze zmiany obejmują takie kwestie, jak:
- wprowadzenie zabezpieczenia przejazdów kat. B przed objeżdżaniem zamkniętych rogatek poprzez stosowanie wysp kanalizujących ruch, pasów separujących, obrzeży betonowych lub separatorów;
- dopuszczenie wykorzystania nowoczesnych metod wykrywania przeszkód na przejeździe z zastosowaniem technologii radarowych, obrazowania termicznego czy czujników podczerwieni;
- dopuszczenie stosowania znaków o zmiennej treści, linii wibracyjnych, progów zwalniających, dodatkowej kolorystyki nawierzchni drogowej na przejeździe;
- możliwość zastosowania przed przejazdem kolejowo-drogowym i przejściem sygnalizatora S-1 (jak na skrzyżowaniach drogowych z sygnałami świetlnymi – czerwonym, żółtym i zielonym).
Planowana data wejścia w życie rozporządzenia to 21 września 2022 r.
Wysoka wypadkowość na przejazdach i przejściach kolejowych
Mimo miliardów złotych inwestowanych w modernizację i rozbudowę infrastruktury kolejowej, statystyki wypadków na przejazdach i przejściach kolejowych nadal są bardzo wysokie. Śledząc wiadomości, niemal codziennie można usłyszeć czy przeczytać w mediach o kolejnym zdarzeniu na torach.
Jak podaje Biuro Bezpieczeństwa PKP Polskich Linii Kolejowych S.A., tylko w styczniu 2022 r. doszło do 15 wypadków i kolizji z udziałem pojazdów i pieszych na przejazdach/przejściach kolejowo-drogowych kat. A-E, w wyniku których pięć osób zginęło, a dwie zostały ciężko ranne. Do tego w styczniu br. doszło do 31 wypadków z udziałem pieszych w miejscach niedozwolonych – z tego powodu zginęły 24 osoby, a siedem zostało poważnie poszkodowanych. Dane za luty br. nie są jeszcze dostępne.
W ostatnich kilku latach liczba wypadków i kolizji z udziałem pojazdów i pieszych na przejazdach/przejściach kolejowo-drogowych kat. A-E spadła, ale tylko nieznacznie, co obrazuje poniższy wykres.
Okazuje się, że statystycznie w takich miejscach w ciągu ostatnich 11 lat do wypadków i kolizji dochodziło 200 razy rocznie. Nie widać również znaczącej poprawy w zakresie zmniejszenia śmiertelności – średnio rocznie w takich sytuacjach ginie 47 osób. Jedyny malejący wskaźnik dotyczy osób ciężko poszkodowanych.
Statystyki wypadkowości na torach kolejowych podbijają zdarzenia na niedozwolonych przejściach. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym wykresie.
W tym przypadku, porównując rok 2011 i 2021 sytuacja znacząco się pojawiła – wypadków było o połowę mniej, podobnie jak osób zabitych, a liczba ciężko rannych spadła kilkukrotnie.
Niemniej, po podsumowaniu danych za rok 2021, okazuje się, że nadal są one przerażające – w sumie doszło do 366 zdarzeń na przejściach (w tym w miejscach niedozwolonych) i przejazdach kolejowych, co oznacza, że średnio codziennie dochodziło do wypadku na torach. W tym samym roku zginęło 180 osób, a ciężko ranne zostały 42 osoby.
Wysokie mandaty za przewinienia na torach
1 stycznia br. w życie weszła nowelizacja ustawy Kodeks wykroczeń. Mandaty za wykroczenia na przejazdach kolejowo-drogowych znacząco wzrosły – minimalna stawka za wykroczenie w takim miejscu to 2 tys. zł – wcześniej można było otrzymać mandat w wysokości do 500 zł. Maksymalna stawka mandatu nałożonego przez policjanta wynosi do 5 tys. zł (6 tys. zł w przypadku zbiegu wykroczeń). Kara może być dotkliwsza, jeśli o grzywnie będzie sąd orzekać – do 30 tys. zł.
Kierowcy i piesi powinni liczyć się z karami finansowymi w następujących sytuacjach:
- objeżdżanie opuszczonych zapór lub półzapór kolejowych;
- wjazd lub wejście na przejazd, gdy opuszczenie zapór lub półzapór zostało rozpoczęte bądź ich podnoszenie nie zakończyło się;
- wjeżdżanie bądź wchodzenie na tory w sytuacji, gdy nie ma możliwości opuszczenia przejazdu;
- wjazd lub wejście na przejazd przy sygnale tego zabraniającym (czerwonym stałym, czerwonym migającym lub dwóm na przemian migającym sygnałom czerwonym).
Tymczasem zaledwie w styczniu br. miało miejsce 46 wypadków na przejściach (w tym w miejscach niedozwolonych) i przejazdach kolejowych, a śmierć poniosło 29 osób!
Gdyby posłużyć się statystyką i pomnożyć wyniki ze stycznia przez 12 (miesięcy) – suma będzie druzgocąca.
Autor: Agata Sumara
Fot. Jan Bury