Organizowanie prac na torze zamkniętym przy prowadzeniu ruchu pociągów po torze czynnym z prędkością 100 km/h i więcej

Prace na czynnych torach kolejowych lub innych torowiskach oraz w ich pobliżu należą do grupy robót szczególnie niebezpiecznych. Wiążą się z dużymi zagrożeniami dla pracowników, którzy mogą zostać potrąceni lub przejechani przez będące w ruchu pojazdy szynowe lub maszyny do robót torowych. Pracownicy mogą także doznać porażenia prądem przez sieć trakcyjną lub napowietrzną sieć elektryczną, która dla potrzeb nietrakcyjnych jest zasilana prądem stałym 3000 V. Aby zapewnić właściwy poziom bezpieczeństwa podczas prowadzenia tego rodzaju robót, czynne tory należy odgrodzić i oznakować zgodnie z przepisami kolejowymi.

Wytyczne zabezpieczenia miejsca robót wykonywanych na torze zamkniętym

Wytyczne zabezpieczenia miejsca robót wykonywanych na torze zamkniętym podczas prowadzenia ruchu pojazdów kolejowych po torze czynnym z prędkością V ≥ 100 km/h definiuje kolejowa Instrukcja Id-18. Wszelkiego rodzaju roboty budowlane związane z pracą przy czynnych liniach kolejowych i z siecią trakcyjną będącą pod napięciem mogą być prowadzone wyłącznie na podstawie Instrukcji Bezpiecznego Wykonywania Robot (IBWR), stanowiącej załącznik do Planu Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia (Plan BiOZ).

System zabezpieczenia robót

Wykonawca ma możliwość zastosowania jednego z pięciu systemów zabezpieczania miejsca robót:

1. Zamknięcie toru sąsiedniego – najbezpieczniejszy system zabezpieczenia, który można zastosować tylko tam, gdzie możliwe jest całkowite wstrzymanie ruchu pojazdów kolejowych na czas prowadzenia robót.
2. Wygrodzenia międzytorza stałymi barierami bezpieczeństwa, dopuszczone do użytku przez Zarządcę Infrastruktury PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
3. Zastosowania półautomatycznego lub automatycznego systemu ostrzegania – są to systemy ostrzegania uruchamiane automatycznie przez pojazd szynowy zbliżający się do miejsca robót po torze czynnym lub półautomatyczne uruchamiane przez operatora (sygnalistę) ręcznie. Transmisja sygnału aktywującego ostrzeganie realizowana jest drogą kablową lub radiową. Długość odcinka zbliżania, powinna gwarantować czas ewakuacji z najbardziej odległych lokalizacji wraz z dodatkowym czasem bezpieczeństwa. Rozstawienie nadajników i ich miejsca lokalizacji określone są w Projekcie Zabezpieczenia Miejsca Robót. Spotykane na budowach systemy Autoprowa firmy Zöllner, wyróżniają najwyższy poziom bezpieczeństwa.
4. Zastosowania systemu ostrzegania na maszynach roboczych.
5. Ostrzegania zgodnie z warunkami technicznymi określonymi przez Zarządcę Infrastruktury.

Czas na bezpieczną kolej – kolej na bezpieczeństwo!

Należy pamiętać, że zastosowane systemy zabezpieczenia miejsca robót powinny mieć odpowiednie certyfikaty i być dopuszczone do stosowania na liniach kolejowych. Transport kolejowy jest dziedziną szczególnie wymagającą pod względem bezpieczeństwa. Kluczowym dla wzrostu jego poziomu jest kontynuowanie dotychczasowych oraz podejmowanie nowych działań w zakresie promowania idei bezpieczeństwa. Automatyczne Systemy Ostrzegania to w Polsce wciąż innowacyjne rozwiązanie, które od kilkunastu lat z powodzeniem sprawdza się w Europie i stanowi bezpieczniejszą opcję dla sygnalisty kolejowego. System odpowiada za bezpieczne ostrzeganie przed ruchem kolejowym w obszarze toru naprawianego i sąsiadującego. Powstałe w wyniku zawodności człowieka lub spowodowane jego błędem ryzyko jest eliminowane do minimum.

Autor tekstu: Jan Bury