Pasjonaci krajowego kolejnictwa zapewne wiele z przytoczonych poniżej danych znają. Jednak, zachwycając się na co dzień pięknymi parowozami, oglądając filmy z bicia kolejnych rekordów prędkości przez nowoczesne pojazdy czy słuchając zapowiedzi o magistralach kolejowych, jakie będą budowane w związku z projektem CPK (Centralny Port Komunikacyjny), warto odświeżyć sobie podstawowe informacje na temat tego, czym realnie dysponujemy. Zaglądamy zatem do oficjalnych danych Urzędu Transportu Kolejowego (UTK) za rok 2020 i poniżej przedstawiamy wybrane „twarde” dane.
Podsumowania i szerszą ocenę pozostawiamy czytelnikom. Oczywiście, przy formułowaniu niektórych wniosków, pamiętajmy, że rok 2020 upływał pod wielkim znakiem zapytania ze względu na trwającą od wiosny pandemię, która na wiele tygodni sparaliżowała w kraju życie i działalność w każdej branży.
A zatem, po kolei, o liczbach na kolei:
- Całkowita długość linii normalnotorowych w Polsce wynosi 18,1893 tys. km.
- Łączna długość wszystkich eksploatowanych linii kolejowych w 2020 r. wynosiła 19,461 tys. km i była o 4 km dłuższa niż w roku 2019.
- Najmniej linii kolejowych w Polsce znajduje się w województwach:
- świętokrzyskim – 601,8 km, co stanowi 3,19% sieci kolejowej ogółem,
- podlaskim – 714,8 km, co daje 3,78% sieci kolejowej ogółem.
- Najwięcej torów posiada Śląsk – 1,906 tys. km, czyli 10,09 % sieci kolejowej ogółem.
- Całkowita długość linii kolejowych w Polsce zwiększyła się o 167 km w okresie 2014–2020, co daje średni przyrost na poziomie niewiele ponad 16 km rocznie.
- 2,1% długości wszystkich eksploatowanych torów pozwalała pociągom poruszać się z prędkością większą niż 160 km/godz., a 10-krotnie więcej, czyli 22,1% torów pozwala na osiąganie prędkości poniżej 60 km/godz.
- W roku 2020 przewieziono 209,2 mln pasażerów, czyli o 126,7 mln osób mniej niż w roku 2019.
- W roku 2020 przewieziono 223,2 mln ton towarów, a wynik ten był o 13,2 mln ton niższy niż rok wcześniej.
- Spadek w ruchu pasażerskim w 2020 r. wynosił 37,7% pomimo faktu, iż sam ruch na kolei spadł zaledwie o 6,3 % i wynosił 160,2 tys. pociągokilometrów.
- Najsłabszym miesiącem w przewozach pasażerskich w 2020 r. był kwiecień, kiedy to z usług kolei skorzystało około 6 mln pasażerów i był to wynik o 20 mln goryszy niż rok wcześniej.
- Największy spadek w przewozach pasażerskich zanotowano w PKP Intercity S.A., która na swoich trasach dalekobieżnych doświadczyła spadku nawet o 90%.
- Największy udział w ilości przewiezionych pasażerów w 2020 r. odnotował przewoźnik Polregio z wynikiem 26,65%.
- Wynik Polregio, zapewniający mu największy udział w przewozach pasażerskich, był o ponad 37% niższy niż w roku 2019.
- Średnia długość przejazdu pasażera w 2020 r. wynosiła 59 km i była o 3 km krótsza niż rok wcześniej.
- Największy poziom wymiany pasażerskiej na stacjach i dworcach miast wojewódzkich zarejestrowano w Warszawie (suma wszystkich dworców i stacji w mieście), gdzie w całym 2020 r. wsiadło lub wysiadło z pociągów ponad 69 mln pasażerów i był to 16,5% udział w całościowym wyniku.
- Jednostkowo najwyższy wskaźnik wymiany pasażerskiej jako pojedyncza stacja odnotował Wrocław Główny.
- Średnia odległość transportu koleją jednej tony towaru wynosiła 234 km.
- Przewozy towarowe na podstawie licencji wydanych przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego realizować mogło 84 przewoźników (bez uwzględnienia przewozów na trasach wąskotorowych).
- Licencjonowanych przewoźników pasażerskich było na liście 30.
- W 2020 r. w transporcie towarowym odnotowany został najwyższy w historii wskaźnik przewozów intermodalnych (przewóz ładunków wykorzystujących więcej niż jeden środków transportu, w którym główną regułą jest wykorzystanie jednej jednostki ładunkowej, np. kontenera lub nadwozia wymiennego) i wyniósł około 11%, licząc wg masy.
- Na koniec roku 2020 zatrudnienie u zarządców infrastruktury kolejowej wynosiło 40,13 tys. osób, co w porównaniu do roku poprzedniego było wynikiem o 1,2 % niższym.
- 95% udziału w ogólnym zatrudnieniu należało do PKP PLK S.A.
- Liczba pojazdów trakcyjnych w dyspozycji przewoźników pasażerskich normalnotorowych w 2020 r.:
- lokomotywy elektryczne – 343,
- lokomotywy spalinowe – 105,
- zespoły trakcyjne elektryczne – 1,212 tys.,
- zespoły trakcyjne spalinowe – 206.
Autor: Tomek Łucek
Fot. Jan Bury