Ponad 7 tys. zebranych uwag i prawie 100 spotkań z mieszkańcami i samorządowcami pozwoliły na wybranie wariantu inwestorskiego dla odcinka Kolei Dużych Prędkości: Katowice – Ostrawa. Wskazany przez CPK przebieg zakłada najmniej wyburzeń i najmniejsze oddziaływanie na środowisko naturalne spośród wszystkich badanych. Nowa linia oznaczać będzie m.in. koniec wykluczenia kolejowego Jastrzębia-Zdroju.
Wybranie optymalnego wariantu na tym odcinku było wyzwaniem projektowym. Budowa Kolei Dużych Prędkości wymaga dotrzymania ściśle określonych parametrów technicznych (związanych m.in. z geometrią toru). Tymczasem w tym regionie Polski znajdują się liczne obszary szkód górniczych i tereny cenne przyrodniczo. Planowania nie ułatwiają też rozległe tereny zurbanizowane i sąsiedztwo autostrady A1.
Jako rekomendowany eksperci CPK wskazali wariant W72, który przewiduje budowę nowych stacji kolejowych m.in. w Żorach Północnych i Mszanie, możliwość powstania terminala intermodalnego w Wodzisławiu Śląskim, dodatkowy odcinek łączący Wodzisław Śląski i centrum Jastrzębia-Zdroju oraz nowe odcinki umożliwiające szybkie połączenia m.in. Rybnika i Żor z Katowicami i resztą kraju.
Projekt CPK zapewni włączenie do sieci kolejowej 90-tysięcznego Jastrzębia-Zdroju, czyli największego dziś miasta w Polsce bez dostępu do kolei. Powstaną nowe dworce i przystanki kolejowe, np. Jastrzębie-Zdrój Centrum i Zachód. W ten sposób nadrabiamy zaległości ostatnich dziesięcioleci. Dzięki inwestycjom CPK na Śląsku kolej obejmie swoim zasięgiem ponad 3,5 mln mieszkańców tego regionu, m.in. Jastrzębia, Żor, Rybnika i Wodzisławia – Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. CPK
Inwestycje CPK w województwie śląskim umożliwią znaczne skrócenie czasów przejazdu. Z Katowic do Jastrzębia Zdroju pasażerowie dojadą w 50 min pociągiem regionalnym lub w 35 min przyspieszonym (dziś w ogóle brak jest takiego połączenia). Do Katowic z Rybnika podróż pociągiem potrwa 25 min (obecnie ponad dwa razy dłużej), a z Wodzisławia Śląskiego ok. 40 min (dziś ponad 1 godz.).
Z Żor Północnych do Katowic dojazd koleją zajmie ok. 20 min, a z Wodzisławia Śląskiego do Jastrzębia Zdroju ok. kwadransa (obecnie takich połączeń nie ma w ogóle). Z Jastrzębia-Zdroju i Rybnika dojedziemy do Warszawy w 2 godz.
Odcinek Katowice – Ostrawa to nie tylko ważna inwestycja kolejowa w regionie Śląska, ale też element transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T), czyli docelowo łącznik Katowic, Krakowa i Warszawy z Brnem, Pragą, Bratysławą, Wiedniem i Budapesztem. Nasza inwestycja ma charakter transgraniczny i jest ściśle skoordynowana z działaniami inwestycyjnymi przedsiębiorstwa Správa železnic, czyli naszym czeskim partnerem – Mikołaj Wild, prezes spółki CPK.
Linia Katowice – Ostrawa jako element kolei Grupy Wyszehradzkiej V4 przyczyni się do wzrostu znaczenia Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, czyniąc go ważnym węzłem transportowym w regionie Trójmorza i zapewniając szybkie połączenia z większością dużych miast środkowej i południowej Europy.
Dla CPK priorytetem było uwzględnienie uwag mieszkańców. Od lutego 2020 r., czyli w ramach Strategicznego Studium Lokalizacyjnego (SSL) i dwóch etapów konsultacji studium ekonomiczno-techniczno-środowiskowego (STEŚ) przedstawiciele CPK zorganizowali 98 spotkań z mieszkańcami i samorządowcami.
Odbyły się one na terenie 15 gmin, przez które przebiegały warianty linii kolejowych: Katowice, Mikołów, Tychy, Łaziska Górne, Wyry, Czerwionka-Leszczyny, Rybnik, Orzesze, Żory, Świerklany, Mszana, Wodzisław Śląski, Jastrzębie Zdrój, Gorzyce, Godów. Np. w latach 2021-2022 doszło do 35 spotkań z mieszkańcami: w trybie stacjonarnym i zdalnym (z powodu COVID-19), podczas których zebranych zostało ponad 7 tys. uwag i opinii.
Celem studium wykonalności dla odcinka Katowice – Ostrawa było przeanalizowanie wariantów z uwzględnieniem licznych kryteriów, m.in. technicznych, eksploatacyjnych, ekonomicznych, społecznych, środowiskowych, ukształtowania terenu i zagospodarowania przestrzennego. Wskazany wariant W72 zapewnia utrzymanie założeń projektowych CPK dotyczących prędkości maksymalnej 250 km/godz. i skrócenia czasów przejazdu, a jednocześnie oznacza najmniej wyburzeń spośród czterech ostatecznie rozpatrywanych przebiegów oraz ma najmniejszy wpływ na korytarze ekologiczne i szlaki migracyjne zwierząt.
Program kolejowy CPK zakłada budowę ok. 2 000 km nowych linii (10 tzw. szprych CPK) i jest odpowiedzią na ponad 30 lat prawie całkowitego przestoju w tej dziedzinie w Polsce. Dla 1 500 km z nich są już gotowe albo przygotowywane studia wykonalności, a dla odcinków Warszawa – Łódź i Łódź – Wrocław trwa już projektowanie.
Nowe linie będą wykorzystywane do obsługi przede wszystkim pociągów dalekobieżnych, w tym Kolei Dużych Prędkości (z maksymalną prędkością eksploatacyjną 250 km/h i możliwością podniesienia jej w przyszłości do 350 km/h), jak również przez pociągi regionalne, a na wybranych odcinkach przez składy towarowe. Kluczowy odcinek Warszawa – CPK – Łódź ma być uruchomiony jednocześnie z pierwszym etapem Lotniska CPK.
Źródło: CPK