Napęd wodorowy w transporcie kolejowym zyskuje coraz większe zainteresowanie wśród przewoźników i producentów pojazdów szynowych. Także w Polsce pojawiła się inicjatywa, dzięki której po naszych torach mają poruszać się pojazdy napędzane wodorem. Do tego, by mogły funkcjonować, niezbędne jest m.in. przystosowanie linii kolejowych do nowej technologii i zapewnienie możliwości uzupełniania paliwa. Podczas konferencji pn. „Kolej na energię wodorową”, zorganizowanej przez klaster Luxtorpeda 2.0, utworzony przez spółki skarbu państwa – PKP i PKN Orlen oraz bydgoskiego producenta pojazdów szynowych – Pesa, poinformowano o zawarciu porozumienia w sprawie współpracy w zakresie wdrożenia technologii wodorowych w transporcie szynowym.
Luxtorpeda 2.0 – współpraca na rzecz technologii wodorowych
Podmioty, które utworzyły klaster Luxtorpeda 2.0, mają wspólnie wypracować rozwiązania możliwe do zastosowania w transporcie szynowym, oparte na zastosowaniu wodoru do napędu pojazdów szynowych.
Jak powiedział Rafał Zgorzelski, członek zarządu Polskich Kolei Państwowych, „Wdrożenie technologii wodorowych w transporcie szynowym może mieć kluczowe znaczenie dla przyspieszenia rozwoju tych technologii w Polsce oraz dla znaczącego ograniczenia emisji CO2 w transporcie (…). Transport kolejowy charakteryzuje się dużą przewidywalnością, rozwiniętym obszarem planistycznym i restrykcyjnymi zasadami prowadzenia ruchu pociągów. To sprawia, że kolej może i powinna angażować się prace nad szerokim zastosowaniem paliw alternatywnych”.
Jakkolwiek PKP podkreśla, że „w Polsce rozwój technologii wodorowych w transporcie szynowym nabrał zdecydowanego przyspieszenia”, sporo czasu upłynie, zanim na naszych torach pojawią się tego typu pojazdy. Poza ich zbudowaniem, niezbędne są także inwestycje w przystosowanie tras kolejowych do ich przejazdów. Wyzwaniem dla inżynierów będzie także opracowanie rozwiązań w zakresie tankowania lokomotyw. Niezbędne jest również zapewnienie dostępu do paliwa czy rozplanowanie stacji tankowania takich pojazdów. Ponadto trzeba wziąć pod uwagę kwestie niezwiązane z technologią i inżynierią, a z rozwiązaniami systemowymi i administracyjno-prawnymi, które w polskiej rzeczywistości wymagają sporo czasu.
Pesa zaprezentuje lokomotywę napędzaną wodorem na targach TRAKO
Od blisko dwóch lat Pesa pracuje nad budową lokomotywy manewrowej napędzanej energią wodorową. Jacek Konop, wiceprezes Pesa S.A. ds. technicznych zapowiedział, że taka lokomotywa zostanie zaprezentowana na wrześniowych targach TRAKO (Gdańsk, 21–24 września 2021 r.) Dodaje, że jej eksploatacja ma się rozpocząć w 2022 r.
Bydgoska firma buduje także pojazd pasażerski zasilany z trakcji i ogniw wodorowych oraz pojazd wykorzystujący baterie jako źródło zasilania. Konop podkreśla, że niskoemisyjne pojazdy szynowe to jedno z kluczowych założeń przyjętych przez spółkę w Strategii 2025+.
W Krajowym Programie Odbudowy i Polskim Ładzie zapisano wykorzystanie ponad 100 pasażerskich pojazdów szynowych z napędami wodorowymi. Jednak ich wprowadzenie na tory wymaga zbudowania pojazdów, dostosowania linii kolejowych do jazdy takich pociągów, zapewnienia stacji tankowania oraz zapewnienia dostaw wodoru.
Kiedy takie pojazdy pojawią się na polskich torach? Na razie żadna konkretna data nie jest podawana. PKP mówi jedynie o „jak najszybszym” wprowadzeniu do eksploatacji pojazdów szynowych napędzanych energią wodorową.
Autor: Agata Sumara
Fot. PESA Bydgoszcz