W 2021 r. Departament Transportu w Irlandii i Departament Infrastruktury w Irlandii Północnej zleciły firmie inżynieryjnej Arup przygotowanie dokumentacji z zaleceniami dla rozwoju irlandzkich kolei do 2050 r. Opracowanie miało zostać przygotowane tak, by m.in. spełnić zobowiązania dotyczące dekarbonizacji. W projekcie zmian zapisano 30 głównych zaleceń dotyczących rozwoju kolei w Republice Irlandii i Irlandii Północnej. Obejmują one m.in. rozbudowę sieci z 2300 do 2950 km, elektryfikację linii, przystosowanie ich do wyższych prędkości czy wzrost częstotliwości kursów pociagów.
Jakie są zalecenia dla rozwoju kolei w Irlandii?
- Opracowanie i wdrożenie strategii dekarbonizacji kolei na całej wyspie. Wśród propozycji znajduje się m.in. elektryfikacja linii na trasach międzymiastowych oraz zastosowanie pociągów akumulatorowych lub wodorowych na wolniejszych lub krótszych trasach.
- Opracowanie planów inwestowania rozwój, łańcuchy dostaw i tabor kolejowy w celu osiągnięcia dekarbonizacji.
- Zakup taboru hybrydowego i elektrycznego w perspektywie średnioterminowej.
- Rozbudowa transgranicznej sieci kolejowej do dwutorowej, w tym na niektórych odcinkach z czterema torami, co pozwoli na zwiększenie częstotliwości kursowania pociągów.
- Modernizacja podstawowej sieci międzymiastowej, aby możliwe były przejazdy pociągów z prędkością 200 km/godz.
- Zaprojektowanie i budowa nowych krótkich odcinków kolejowych na najbardziej zatłoczonych trasach.
- Budowa tunelu relacji wschód–zachód przez Dublin, aby połączyć korytarz Dublin–Belfast ze stacją Heuston.
- Zapewnienie większej liczby bezpośrednich połączeń pomiędzy zachodnim i południowym wybrzeżem.
- Taka organizacja rozkładu jazdy, aby na liniach regionalnych i lokalnych pociągi kursowały z częstotliwością nie mniejszą niż co 2 godz.
- Zwiększenie prędkości pociągów do przynajmniej 120 km/godz.
- Modernizacja linii Limerick Junction i Limerick Junction–Waterford w celu obsługi przewozów towarowych między portami południowego wybrzeża, Foynes i północnym zachodem.
- Przywrócenie zachodniego korytarza kolejowego między Claremorris i Athenry.
- Przywrócenie linii kolejowej między Portadown, Dungannon, Omagh, Strabane, Derry~Londonderry i Letterkenny.
- Przywrócenie kolei South Wexford.
- Rozbudowa linii kolejowej w celu zwiększenia łączności w regionie North Midlands – przywrócenie linii kolejowej między Portadown, Cavan, Mullingar i Athlone rozwiązałoby kilka regionalnych luk w łączności. Zalecana jest także budowa linii między Maynooth i Adamstown oraz dwutorowej linii do Mullingar.
- Zintegrowanie rozkładu jazdy autobusów i pociągów, aby podróżni sprawnie przesiadali się pomiędzy różnymi środkami transportu, nie tracąc wiele czasu, oczekując na dany pojazd. To zalecenie dotyczy szczególnie takich lokalizacji, gdzie dostęp do kolei jest obecnie słaby.
- Połączenie lotnisk w Dublinie, Belfaście i Shannon koleją, stwarzające lepsze warunki podróżowania przy połączeniach kolejowo-powietrznych.
- Usprawnienie i zwiększenie liczby połączeń lokalnych na północ i wschód od Belfastu.
- Usprawnienie przejazdów dla pociągów dalekobieżnych i szybkich w zakresie zatrzymywania się na stacjach i przystankach.
- Przeprowadzenie szczegółowej analizy związanej z rozwojem nowych stacji w regionach miejskich takich jak: Belfast, Cork, Derry~Londonderry i Limerick-Shannon.
- Rozwój zrównoważonego dostępu kolejowego na pierwszej i ostatniej mili do portu w Dublinie – brak takiego połączenia ogranicza rozwój kolejowego transportu towarowego.
- Zmniejszenie opłat za dostęp do torów dla przewozów towarowych. Obecnie pobierane opłaty zostały ocenione jako bardzo wysokie w porównaniu z innymi europejskimi kolejami.
- Wzmocnienie połączeń kolejowych z najbardziej ruchliwymi portami, w tym Foynes w Limerick, Waterford, Marino Point w Cork i Rosslare Europort.
- Rozwój sieci terminali śródlądowych w pobliżu głównych miast, przez które przebiegają sieci kolejowe.
- Inwestowanie w inicjatywy, które zapewniają bezproblemową podróż pasażerom, takie jak lepszy dostęp do bieżących informacji czy catering.
- Kontynuacja monitorowania i porównywania jakości usług, które dzięki temu można udoskonalić.
- Dopilnowanie, aby przyszłe specyfikacje taboru kolejowego były dostosowane do planowanej modernizacji i rozbudowy sieci.
- Poprawa integracji w ramach kolei oraz na styku kolei z innymi środkami transportu.
- Lepsze planowanie rozkładów jazdy.
- Rozwój struktury poprawiającej efektywność planowania infrastruktury transgranicznej i usług kolejowych.
Ponad 35 mld EUR na inwestycje w irlandzką kolej
Harmonogram realizacji planów rozwoju i modernizacji irlandzkich kolei obejmuje trzy okresy: do 2030 r. – działania krótkoterminowe, lata 2030–2040 – średnioterminowe oraz lata 2040–2050 – długoterminowe.
Koszt pełnego wdrożenia proponowanych działań w Irlandii szacuje się na 27,6 mld EUR oraz 7,7 mld GBP w Irlandii Północnej. W kalkulacji tej wzięto pod uwagę średnie ceny z 2023 r.
Irlandzka kolej zostanie ożywiona?
W odpowiedzi na zaproponowane przez Arup opracowanie irlandzki minister transportu, klimatu, środowiska i komunikacji, Eamon Ryan, powiedział: „w latach dwudziestych Irlandia miała jedną z najlepszych sieci kolejowych na świecie. Ożywiamy tę sieć dzięki nowym liniom pasażerskim i towarowym, półgodzinnym częstotliwościom, wyższym prędkościom, elektryfikacji i inwestycjom obejmującem całą wyspę”.
Irlandzkie koleje krajowe – Iarnród Éireann oceniły, że zaprezentowany przegląd niezbędnych wg jego wykonawcy działań „jest bardzo mile widziany, zarówno ze względu na ustanowienie strategicznych ram dla przyszłego rozwoju naszej sieci kolejowej i usług, jak i na zilustrowanie, w jaki sposób kolej centralna będzie miała wpływ na zrównoważoną sieć transportową Irlandii”. Dodaje również, że taki plan „opiera się na naszym istniejącym programie inwestycyjnym, w ramach którego odnotowuje się rekordowe inwestycje zarówno w przewozy pasażerskie, jak i towarowe”.
Rail Users Ireland skomentował, że przedstawione propozycje zmian „pomogą w znacznym stopniu rozwiązać wiele niedociągnięć i luk w obecnej sieci oraz świadczeniu usług na rzecz pasażerów”.
Jak jednak podaje railwaygazette.com, pomimo dobrej oceny wskazówek w najnowszym raporcie, sięgniecie pamięcią wstecz wskazuje, że na podstawie podobnego raportu sprzed 20 lat niewiele działań wykonano, natomiast, jeśli cofnąć się do roku 1975 r., okaże się, że niektóre przedsięwzięcia nadal są w toku lub w ogóle ich nie podjęto. Dlatego obecnie „wyzwaniem jest przekształcenie teorii w inwestycję i urzeczywistnienie jej”.
Autor: Agata Sumara
Fot. Iarnród Éireann Irish Rail – Facebook