Izba Gospodarcza Transportu Lądowego (IGTL) oraz Railway Business Forum (RBF) wystąpiły z kolejnym pilnym apelem o kompleksową reformę mechanizmów finansowania polskich inwestycji kolejowych. Organizacje reprezentujące przedsiębiorstwa wykonawcze i producentów alarmują o systemowych barierach hamujących rozwój sektora kolejowego, proponując implementację sprawdzonych rozwiązań, które przynoszą wymierne efekty w sektorze drogowym.
Obecny model finansowania inwestycji kolejowych charakteryzuje się istotną nieprzewidywalnością i cyklicznością, generując zjawisko falowania zamówień w sektorze. Przedsiębiorstwa branżowe zmagają się z okresami intensyfikacji prac, po których następują drastyczne spadki aktywności inwestycyjnej.
Kolej jest kręgosłupem bezpiecznego, zrównoważonego transportu i kluczowym elementem nowoczesnej gospodarki. Niestety, obecny system finansowania sprawia, że mamy do czynienia z dołkami i górkami inwestycyjnymi, co przekłada się na problemy z logistyką, wzrostem cen materiałów, odpływem wykwalifikowanej kadry oraz utratą konkurencyjności sektora. Potrzebujemy pilnych i kompleksowych zmian, które zapewnią stabilne i elastyczne finansowanie, umożliwią realizację strategicznych inwestycji i poprawią efektywność zarządzania infrastrukturą kolejową – podkreśla Marita Szustak, prezes IGTL.
Pilna potrzeba reformy Funduszu Kolejowego
IGTL i RBF proponują fundamentalną restrukturyzację Funduszu Kolejowego, wykorzystując sprawdzone mechanizmy funkcjonujące w Krajowym Funduszu Drogowym. Model KFD, oparty na stabilnych źródłach finansowania i możliwości refinansowania ze środków unijnych, od lat skutecznie wspiera rozwój infrastruktury drogowej.
Kluczowe elementy postulowanej reformy obejmują: zapewnienie przewidywalnych źródeł przychodów FK niezależnie od cykli budżetowych UE, zwiększenie udziału Funduszu we wpływach z opłaty paliwowej oraz zapewnienie możliwości rolowania długu.
Strategia zrównoważonego transportu wymaga zrównoważonego finansowania. W sektorze drogowym od lat z powodzeniem funkcjonuje system oparty o ustabilizowany Krajowy Fundusz Drogowy i chcielibyśmy, aby analogiczny model miał również zastosowanie w przypadku kolei. Przestańmy pytać, czy kolej „da radę”, tylko dajmy jej tę możliwość – wskazuje Marita Szustak.
Strategiczne znaczenie infrastruktury kolejowej
W kontekście aktualnej sytuacji geopolitycznej transport kolejowy nabiera kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa państwa. Doświadczenia z konfliktu ukraińskiego wyraźnie demonstrują rolę kolei w transporcie wojskowym, masowej ewakuacji ludności oraz dystrybucji pomocy humanitarnej.
Sprawna i wydolna sieć kolejowa to w obecnych realiach nie tylko element gospodarki, ale również fundament odporności państwa na kryzysy i zagrożenia zewnętrzne – komentuje Adrian Furgalski, przewodniczący RBF.
„Stabilność to podstawa rozwoju”
Programy kolejowe stanowią inwestycje w rozwój gospodarczy i poprawę jakości życia obywateli, pełniąc funkcję społeczną. Około 40% populacji Polski dotkniętych jest problemem wykluczenia komunikacyjnego. Szczególnie istotne znaczenie mają linie poza siecią TEN-T, które dla mniejszych ośrodków regionalnych są szansą na poprawę mobilności lokalnych społeczności.
Budownictwo kolejowe stanowi niezwykle ważny segment polskiej gospodarki, generujący znaczące wpływy podatkowe i zatrudnienie.
Budownictwo kolejowe i produkcja przemysłowa na jego rzecz to istotny element gospodarki. Spójrzmy na liczbę firm i ich kooperantów, zatrudnienie i wpływy podatkowe, które generujemy. Mamy na rynku potentatów, którzy w portfelach posiadają łącznie kontrakty o wartości wielu miliardów złotych, ale inwestycje kolejowe to również ogromna liczba małych i średnich przedsiębiorstw. Dla jednych i drugich stabilność to podstawa rozwoju, a rozwój rodzimych firm jest z kolei podstawą zdrowego wzrostu gospodarczego państwa – zaznacza Wiesław Nowak, wiceprezes IGTL.
Postulowana reforma ma zapewnić komfortowe planowanie inwestycji, elastyczność reagowania na zmieniające się priorytety oraz stabilizację rynku poprzez ograniczenie „wojny cenowej” między wykonawcami.
Fot. SektorKolejowy – zdjęcie ilustracyjne
Sprawdź również: