System radio stop jest na kolei potrzebny ze względów bezpieczeństwa i dzięki niemu udało się zapobiec wielu niebezpiecznym zdarzeniom na sieci kolejowej. Obecnie funkcjonuje on w systemie obejmującym analogowe urządzenia. Ze względów technologicznych istnieje obecnie możliwość uruchomienia tego systemu z zewnątrz.
Przypadki nieuzasadnionego użycia systemu radio stop zdarzają się stosunkowo często i obecna sytuacja nie jest precedensem. Nigdy nie wpływają one na bezpieczeństwo polskiej kolei, a najczęściej nie generują także utrudnień w ruchu. Opóźnienia pociągów pasażerskich wywołane nieuzasadnionym użyciem systemu radio stop wahają się od kilkudziesięciu sekund do kilkunastu minut. Zarządca infrastruktury każde nieuzasadnione użycie sygnału radio stop zgłasza odpowiednim służbom. Dzisiaj wyjaśnienia wymaga skala i seria incydentów. Odpowiednie instytucje odpowiedzialne za ruch kolejowy w Polsce oraz bezpieczeństwo państwa prowadzą swoje czynności wyjaśniające.
Aby możliwość nadania sygnału radio stop przez osobę nieuprawnioną została zredukowana, konieczna jest wymiana urządzeń. Pierwotnie taką wymianę jako zarządca infrastruktury planowaliśmy w naszym systemie przeprowadzić w sposób ewolucyjny, równolegle do instalowania na sieci kolejowej systemu GSM-R. Wówczas również wymieniliby go przewoźnicy.
Zaznaczam przy tym, że są to niezależne systemy i odrębne zagadnienia: wprowadzenie systemu GSM-R nie musi odbywać się jednocześnie z wymianą radioodbiorników z analogowych na cyfrowe.
Uznawaliśmy jednak do tej pory, że te prace powinny przebiegać równolegle – tym bardziej, że jest to proces kosztowny, przede wszystkim dla przewoźników. Łączny koszt takiej inwestycji wynosi ok. 200 mln zł.
W obecnej sytuacji wzmożonej liczby przypadków nieuzasadnionego użycia systemu radio stop podjęliśmy decyzję, że znacząco przyspieszymy trwający proces wymiany analogowych urządzeń nadawczo-odbiorczych na cyfrowe.
Taka zmiana dotyczyć będzie musiała nie tylko PKP PLK, ale wszystkich podmiotów zajmujących się ruchem kolejowym. W ten sposób możliwość nadawania sygnału radio stop przez osoby nieuprawnione zostanie poważnie zredukowana.
Podsumowując, przekazujemy Państwu trzy zasadnicze komunikaty.
Po pierwsze, polska kolej jest bezpieczna, a przykłady nieuprawnionego użycia sygnału radio stop nie wpływają negatywnie na bezpieczeństwo w ruchu. Incydenty te powodują niewielkie utrudnienia w ruchu i nie generują zagrożeń dla ludzi.
Po drugie, nadal istniejąca techniczna możliwość nadania sygnału radio stop przez osobę nieuprawnioną w obecnym analogowym systemie nie ma związku z wdrażaniem na sieci kolejowej systemu GSM-R.
Po trzecie, przyspieszamy proces wymiany urządzeń analogowych na cyfrowe, aby móc wyeliminować przypadki nieuprawnionego użycia sygnału radio stop.
Ireneusz Merchel
Prezes Zarządu
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.