23 marca br., na zaproszenie Kolei Węgierskich, w Budapeszcie odbyło się posiedzenie Zarządu Regionu Międzynarodowego Związku Kolei (UIC), organizacji zrzeszającej przedsiębiorstwa zajmujące się transportem kolejowym i reprezentującej je na arenie międzynarodowej, której przewodniczy Krzysztof Mamiński, prezes zarządu PKP S.A.
W trakcie posiedzenia zarządu przedyskutowano m.in. kwestie dotyczące systemu kodyfikacji transportu kombinowanego w związku z decyzją Komisji Europejskiej, która zwróciła się do Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego Elektrotechniki (CEN-CENELEC) o wprowadzenie obecnego systemu kodyfikacji CT (w oparciu o UIC IRS – Międzynarodowe Rozwiązania Kolejowe) do norm EN. Dyrekcja Generalna Komisji Europejskiej ds. Mobilności i Transportu (DG MOVE) stoi na stanowisku, że bezpośrednie odniesienie do UIC IRS w TSI nie jest możliwe, ponieważ prowadziłoby to do naruszenia wymagań dostępności i przejrzystości. Europejscy członkowie UIC nie zgodzili się z powyższymi działaniami i podejściem Komisji Europejskiej i zdecydowali o przeprowadzeniu rozmów z KE.
Dyskutowano również o alternatywnych źródłach energii trakcyjnej. Mniej więcej 60% europejskiej sieci kolejowej jest już zelektryfikowana, przy 80% ruchu, który się na nich odbywa. Nie ma przeszkód technicznych dla dalszej elektryfikacji, ale koszt modernizacji i elektryfikacji istniejącej infrastruktury kolejowej oraz związaną z tym oczekiwaną redukcję emisji dwutlenku węgla należy rozpatrywać indywidualnie dla każdego przypadku. Elektryfikacja ma największe uzasadnienie ekonomiczne na ruchliwych liniach, także z punktu widzenia redukcji emisji. Na liniach o małym natężeniu ruchu nie ma obecnie potwierdzonych efektywnych kosztowo rozwiązań, mogących zastąpić pociągi napędzane olejem napędowym. UIC pracuje obecnie nad określeniem najlepszych alternatyw dla oleju napędowego na liniach niezelektryfikowanych zarówno dla przewoźników, jak i zarządców infrastruktury, m.in. pod kątem: dostępności rozwiązań na rynku; potencjalnych zagrożeń z nimi związanych oraz odpowiednich środków zaradczych; wpływu tych środków na działalność operacyjną kolei. UIC pracuje nad trzema typami alternatywnych napędów: wykorzystania wodoru w operacjach kolejowych; wykorzystania akumulatorów trakcyjnych (baterii); wykorzystania obecnych silników spalinowych z alternatywnym paliwem (analiza pod kątem dostępnej mocy i zużycia paliwa, niezawodności, poziomu emisji). W tym kontekście UIC współpracuje z przemysłem w celu określenia możliwych rozwiązań i ich wpływu na zachowanie pociągu w ruchu. I tak aktualnie analizowane są cztery alternatywne paliwa: biopaliwa, gaz ziemny w postaci gazu płynnego, amoniak, wodór.
Podczas spotkania omówiono również projekt pn. DP-Rail, realizowany z udziałem PKP CARGO, który 18 stycznia br. został zgłoszony do finansowania w ramach II naboru CEF. Jego celem jest stworzenie otwartej platformy ułatwiającej wydajną i ustandaryzowaną komunikację między wszystkimi zainteresowanymi stronami w Europie w obszarze frachtu kolejowego dla operacyjnych, niekomercyjnych danych. Konkurencyjność sektora kolejowego opiera się na jego zdolności do budowania efektywnej oferty międzynarodowej. Około 60% międzynarodowego transportu kolejowego angażuje więcej niż dwóch przewoźników, ale tylko 25% obecnych interfejsów komunikacyjnych jest znormalizowana, co prowadzi do nieoptymalnej konfiguracji udostępniania danych pomiędzy uczestnikami kolejowego frachtu. Podczas gdy wiele krytycznych danych jest tworzonych dzięki coraz bardziej zaawansowanym rozwiązaniom technologicznym, szeroko obsługiwana platforma ich udostępniania jeszcze nie istnieje. Stare systemy przeważają, a większość wymiany cyfrowej odbywa się tylko między większymi przedsiębiorstwami kolejowymi. Mniejsi gracze, z ograniczonymi możliwościami IT, mają trudności z połączeniem się z ww. cyfrowym ekosystemem i uczestnictwem w nim. To skutkuje istnieniem silosów danych i niewykorzystanego potencjału biznesowego w zakresie innowacji opartej na danych. Stąd kluczowym rezultatem projektu będzie platforma danych (RU-RU) zapewniająca łatwo dostępne rozwiązania zgodne z TAF-TSI dla podstawowych procesów operacyjnych kolei. Wiele europejskich przewoźników towarowych wspiera projekt bezpośrednio jako inwestorzy lub pośrednio przez Raildata i UIC.
Poza dyskusją nt. pomocy Ukrainie, w agendzie posiedzenia znalazło się również omówienie dalszych działań wewnątrz UIC wśród członków regionu UIC Europa, dotyczących przeglądu projektów organizacji pod kątem korzyści i wartości dodanej dla członków (jest to jeden z celów postawionych przez przewodniczącego UIC dyrektorowi generalnemu organizacji w 2023 r.), a także możliwości wzrostu ich efektywności oraz większego ich zaangażowania w ww. projekty na bazie ostatnich ustaleń powołanej i dedykowanej temu zadaniu grupy roboczej prowadzonej wspólnie przez UIC i Przedstawicielstwo PKP w Brukseli. Propozycja PKP została przyjęta jednogłośnie zarówno przez zespół zarządczy UIC, jak i członków Zgromadzenia Regionalnego Europy. Przeprowadzenie badania wśród członków UIC regionu Europa odbędzie się na bazie metodologii i pytań ankietowych udostępnionych UIC przez PKP S.A., a rekomendacje wynikające z badania mają być wprowadzone do planu działania UIC na lata 2023-2025.
Europejski Komitet Zarządzający podjął także decyzję, iż Marin Forbischer do końca roku będzie pełnił obowiązki szefa Regionu Europa (w czerwcu odbędzie się konkurs na to stanowisko). Natomiast w trakcie uroczystej kolacji przedstawiciel PKP w Brukseli wyraził w imieniu przewodniczącego UIC podziękowania dla ustępującego szefa regionu UIC Europe – Francisco Cardoso des Rios oraz odchodzącego po 20 latach pracy w strukturach organizacji Simona Fletchera, dyrektora UIC i koordynatora Regionu Europa, doceniając szczególny wkład w rozwój organizacji.
Źródło: PKP S.A.