Program Kolej Plus promowany jest przez rząd jako projekt mający na celu eliminację wykluczenia komunikacyjnego poprzez rozwój kolei i lepszy do niej dostęp na obszarach, na których nie funkcjonuje lub powinna działać sprawniej. Samorządy starają się o pozyskanie dofinansowania w ramach tego programu na łączną kwotę około 18 mld zł. W sumie ocenie wstępnych studiów planistyczno-prognostycznych na trwającym obecnie etapie podlega 47 wniosków.
1500 km nowych lub zmodernizowanych tras kolejowych
Spośród 47 złożonych wniosków 39 dotyczy inwestycji liniowych, a 13 z nich, łącznie obejmujących około 450 km, związane jest z odbudową lub modernizacją nieczynnych tras kolejowych. Dziewięć kolejnych wiąże się z powstaniem nowych linii o długości około 300 km, natomiast o rewitalizację starają się wnioskodawcy, którzy zgłosili siedem projektów na około 710 km. Pozostałe osiem zgłoszeń dotyczy budowy przystanków.
Jak podaje spółka PKP Polskie Linie Kolejowe, „24 miasta wskazane w studiach nie mają obecnie pasażerskich połączeń kolejowych. Dokumenty wnioskodawców obejmują łącznie 42 miasta powyżej 10 tys. mieszkańców, których dostęp do kolei byłby lepszy lub możliwy”.
5,6 mld zł na Kolej Plus z budżetu państwa
Największe zainteresowanie w zakresie wsparcia z programu Kolej Plus wykazują samorządy śląskie (15). Po pięć wniosków wpłynęło z województw: wielkopolskiego, małopolskiego i lubelskiego, a po cztery – z mazowieckiego i dolnośląskiego. Po dwa projekty zgłoszono z woj. lubuskiego i łódzkiego, a po jednym projekcie chcą realizować samorządy z: Opolszczyzny, Podkarpacia, Podlasia oraz woj. świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego.
Wnioski, które przejdą do kolejnego etapu, zostaną wsparte kwotą z budżetu krajowego na poziomie 85%. Poza przygotowaniem dobrych projektów, samorządy muszą się też wylegitymować zabezpieczeniem w postaci wkładu własnego na poziomie 15% kosztu inwestycji oraz deklaracją, że będą organizować przewozy i finansować przynajmniej cztery pary pociągów przez pięć lat na trasie, na którą udzielone zostało wsparcie.
Zapotrzebowanie w ramach złożonych wniosków, które znalazły się na etapie obecnej oceny, opiewa na 18 mld zł. Tymczasem rząd na realizację programu przeznaczy 5,6 mld zł.
„Na analizę wniosków PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. mają trzy miesiące. Wynikiem prac będzie utworzenie listy rankingowej projektów, a następnie – po akceptacji przez ministra infrastruktury, kwalifikacja do realizacji w Programie Kolej Plus” – deklarują kolejarze.
Program Kolej Plus ma być zrealizowany do 2028 r.
Autor: Agata Sumara
Fot. Jan Bury